زبان انگلیسی در تابستان و کلاس های زبان تابستانی
یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی در تمام کشورهای غیرانگلیسی زبان و به خصوص ایران همیشه مورد توجه بوده است. در خیابان‌های تهران و دیگر شهرهای کشور قدم بزنید، حتما انبوه تبلیغات کلاس‌های آموزش زبان را خواهید دید.
تا به حال در منطقه‌ای از تهران بوده که قدم بگذارید و تابلوی موسسه آموزش زبانی به چشمتان نخورده باشد؟
تعدد کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی نشان‌دهنده آن است که مردم برای یادگیری آن اشتیاق نشان می‌دهند. به خصوص آنکه فرزندی هم داشته باشند؛ در ایران امروز هم که والدین می‌خواهند فرزندشان از همه لحاظ کامل باشد.
حالا با شروع فصل تابستان و تعطیلات مثل سال‌های قبل تلاش خانواده‌ها برای پیدا کردن کلاس‌های زبان مناسب بیشتر می‌شود.
خانواده‌ها بچه‌ها را با این تصور در کلاس‌های انگلیسی ثبت‌نام می‌کنند که می‌خواهند اوقات فراغت فرزندشان پربار باشد و او چیزی بیاموزد.
حال آنکه با توجه به گفته متخصصان شرکت کردن در کلاس‌های زبان به صورت مقطعی نتیجه مشخصی در پی نخواهد داشت.
از دیگر سو، آیا تمامی این کلاس‌های زبان از استانداردهای لازم برای آموزش برخوردار هستند؟ آیا ازدیاد تعداد آموزشگاه‌ها کیفیت آموزش زبان خارجی را قربانی نکرده است؟ ما در این گزارش در پی پاسخ به این پرسش‌ها هستیم.
● تب یادگیری زبان انگلیسی در تابستان
زبان انگلیسی زبان اول دنیا است، زبانی بین‌المللی است، زبان علم روز دنیاست. اینها جمله‌هایی هستند که خیلی‌ها برای یادگیری این زبان چه برای خودشان و چه برای فرزندانشان به زبان می‌آورند. با زبان آموزان در موسسات که صحبت می‌کردیم می‌گفتند که دوست دارند انگلیسی را یاد بگیرند، فیلم‌های سینمایی و سریال‌ها و کارتون‌ها و کتاب‌ها را به زبان اصلی ببینند و بخوانند و بفهمند. در سال‌های گذشته نه چندان دور کلاس‌های زبان و موسسات آموزشی تا این اندازه زیاد نبودند تا پدران و مادران این نسل بتوانند در انواع این کلاس‌ها شرکت کنند، اما امروزه با توجه به پیشرفته شدن جامعه و این آرزوی دیرین پدرها و مادرها، آنها دوست دارند تا آن را برای فرزندانشان محقق سازند. حالا هم که فصل تابستان و تعطیلات تابستان آغاز شده و تب ثبت‌نام این کلاس‌های زبان دوباره مثل هر سال بالا گرفته است. از عواملی که باعث می‌شود خانواده‌ها در تمام اقشار جامعه به این فکر بیفتند که فرزندشان را برای شرکت در کلاس‌های زبان تابستانی ثبت‌نام کنند تبلیغات بی‌حد و اندازه این کلاس‌ها است. در اینترنت، در پیاده‌روهای شهری و از طریق شنیدن از آشنایان دور و نزدیک. مادر و پدر فرزندشان را در کلاس زبان ثبت‌نام می‌کنند با انتظاری که او بتواند در پایان آن ترم خیلی خوب صحبت کند و بنویسد، اما آیا واقعا شرکت کردن در کلاس‌های زبان به صورت تک فصلی آن هم فقط فصل تابستان تاثیری بر یادگیری زبان انگلیسی می‌گذارد؟
مهناز کیائی یکی از مدرسان آموزش زبان که حوزه تخصصی‌اش آموزش زبان انگلیسی به کودکان و بزرگسالان است، در گفت‌وگو با هفته‌نامه «دنیای‌اقتصاد» تاکید می‌کند: «رفتن به کلاس زبان به صورت یک ترم آن هم در فصل تابستان به هیچ وجه موثر نیست و هیچ‌گونه نتیجه‌ای در یادگیری زبان توسط کودک یا نوجوان نمی‌گذارد.» در واقع این مساله نباید به گونه‌ای باشد که مادر و پدر بخواهند آموزش زبان کودک را از سر باز کنند و فقط برای سرگرم کردن، او را برای شرکت در این کلاس‌ها ثبت‌نام کنند. آن هم اگر موسسه‌ای که وی را به آن می‌فرستند از استاندارد لازم و امکانات آموزشی مناسب مانند لابراتوار برای آموزش زبان به کودک و نوجوان برخوردار نباشند که در این صورت این نگرانی وجود دارد که او از کلاس زبان زده شود و در تابستان سال بعد یا در ترم دیگر از رفتن سر باز زند. پس بهتر است خانواده‌ها این موضوع را مد نظر داشته باشند که عجولانه اقدام به ثبت‌نام فرزندشان در هر موسسه آموزش زبانی نکنند با این تفکر که او تابستان را در خانه نماند و مشغول باشد، چرا که این روزها در هر خیابان و کوچه‌ای یک ساختمان قدیمی تبدیل به یک موسسه آموزشی زبان شده است.
● سن مناسب برای یادگیری زبان
تبلیغات زیادی توسط برخی موسسات برای آموزش زبان به کودکان زیر ۷ سال صورت می‌گیرد.کودکان زیر ۷ سال قدرت خواندن و نوشتن زبان فارسی را ندارند، ولی آیا شرکت کردن آنها در این‌گونه کلاس‌ها می‌تواند معجزه کند و یادگیری زبان انگلیسی را که برای ما به عنوان زبان خارجی محسوب می‌شود و نه زبان دوم آسان‌تر کند. از مهناز کیائی این موضوع را جویا شدیم، وی در پاسخ گفت: «این موضوع درست است. ذهن کودکان همانند یک بوم نقاشی سفید است که روی آن هیچ چیزی کشیده نشده است. آنها ذهن مستعدی دارند، اما مساله‌ای که در اینجا وجود دارد این است که در صورتی این آموزش‌های زیر ۷ سال بر روی بچه‌ها تاثیرگذار خواهد بود که آنها از ۵ یا ۶ سالگی چندین سال به صورت پیاپی و بدون وقفه به زبان‌آموزی بپردازند؛ تنها و فقط در این صورت خواهد بود که موفق به یادگیری موثر زبان انگلیسی می‌شوند. موردهایی داشتیم که از ۵ یا ۶ سالگی به طور مداوم تا ۱۲ سالگی در کلاس‌ها شرکت کردند و در ۱۲ سالگی از تسلط خیلی خوبی بر مفاهیم زبان برخوردار بودند.»
لازم به ذکر است که تعداد زیادی از آموزشگاه‌های زبان از کودکان زیر ۷ سال ثبت نام به عمل نمی‌آورند. از مسئول ثبت نام یکی از این موسسات علت را جویا شدم؛ وی گفت: «چون آنها هنوز سواد خواندن و نوشتن زبان فارسی را ندارند.» اما با توجه به گفته‌های مهناز کیائی اگر این آموزش‌ها اصولی و پیاپی صورت گیرد، خیلی هم دور از ذهن نخواهد بود که کودکان پس از چند سال از تسلط خوبی در زبان انگلیسی برخوردار شوند.
● انگیزه برای کودکان
اینکه کودکی برای رفتن به کلاس زبان انگیزه داشته باشد مساله‌ای بی‌معنی است، زیرا انگیزه زمانی معنا دارد که هدفی در کار باشد. اینها را مهناز کیائی می‌گوید و اشاره می‌کند که مسئله انگیزه برای بزرگسالان با کودکان متفاوت است.کودک در یادگیری زبان انگلیسی تنها چیزی که نشان می‌دهد اشتیاق برای رفتن به سر کلاس است. پس در واقع در مرحله اول این پدر و مادر هستند که باید شرایط را برای او مهیا سازند که لازمه‌اش ثبت‌نام در کلاس است. بعد از آن والدین از روی رفتار فرزندشان به هنگام آماده کردن تکالیف می‌توانند متوجه باشند که او رفتن به کلاس را دوست دارد یا نه. کودک ممکن است پس از دو جلسه شرکت در کلاس از آن خوشش نیاید، معلمش را دوست نداشته باشد یا برای انجام تکالیف تحت فشار باشد، در این صورت است که او اشتیاقش را برای رفتن به کلاس زبان انگلیسی از دست می‌دهد. به طور قطع کلاس‌های زبان نباید به گونه‌ای باشند که جوی همانند جو حاکم بر فضاهای کلاس درس مدرسه را بر کودکان تحمیل کنند.
این مدرس زبان انگلیسی می‌گوید: «در حال حاضر متدهای کانسپچوال یا مفهومی و ویژوال یا سمعی و بصری همگام با متدهای روز دنیا وجود دارند که در آموزش زبان انگلیسی به کودکان باید از آنها بهره گرفت تا کودکان برای یاد گرفتن این زبان رغبت نشان دهند. در این متدها با بهره‌گیری از شعر و آواز و موسیقی و بازی با اشیا، تدریس زبان انجام می‌گیرد. بدین ترتیب شوق و اشتیاق برای بچه‌ها ایجاد می‌شود. اگر تدریس‌ها تئوری‌گونه باشد، کودکان از کلاس زبان زده خواهند شد.»
● معلم‌های آموزش ندیده
وقتی خانواده‌ای فرزندشان را با انگیزه یادگیری زبان بین‌المللی در کلاسی ثبت‌نام می‌کنند، توقع دارند معلمی که به فرزندشان تدریس می‌کند از همه لحاظ آموزش دیده باشد. اینکه بتواند با بچه‌ها ارتباط خوبی برقرار کند، خلاقیت داشته باشد، از متدهای روز دنیا آگاه باشد و در کل شوق کودکان را برای آمدن و ادامه دادن کلاس زبان از بین نبرد.
مسئله‌ای که در اینجا مطرح است این است که آمار رسمی و حتی غیررسمی از این موضوع نداریم که چه تعداد از معلم‌هایی که در آموزشگاه‌ها برای تدریس به کودکان استخدام می‌شوند تحصیلات آکادمیک در این زمینه دارند، اما آنچه از پرس و جو از برخی آموزشگاه‌های زبان سطح شهر به دست آوردیم این بود که این روزها خیلی‌ها به تدریس زبان انگلیسی مشغول هستند حتی آنهایی که هیچ آموزشی در زمینه تدریس به کودکان ندیده‌اند. و این موضوع به گفته مهناز کیائی باعث می‌شود که خشت اول کار، کج بنا نهاده شود. این گفته کاملا ملموس است و با افراد مختلف؛ کوچک و بزرگ که صحبت می‌کنیم این موضوع را تایید می‌کنند که ما از کودکی در زمینه زبان انگلیسی درست آموزش ندیده‌ایم. همه ما از زمان کودکی در کلاس‌های زبان مختلفی ثبت نام کرده و شرکت کرده‌ایم، اما هیچ‌گاه به صورت مسلط نمی‌توانیم صحبت کنیم یا فیلم‌ها را به زبان انگلیسی ببینیم و متوجه شویم. حتی ما در مدرسه زبان انگلیسی را می‌خوانیم اما هیچ وقت این آموزش‌ها نتیجه مناسبی نداشته است.
بچه‌ها خیلی با این مساله برخورد داشته‌اند که معلم جدیدی می‌آید و آموزش‌های معلم قبلی را رد می‌کند. این موضوع مخصوصا در مساله گرامر زبان ملموس است و به این صورت می‌شود که بچه‌ها گیج می‌شوند.
یکی از مسائلی که استخدام مدرسان با تجربه و آموزش دیده را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد مساله سود مالی آموزشگاه‌ها است. متاسفانه در حال حاضر با توجه به رشد قارچ‌گونه موسسات آموزش زبان انگلیسی و نه زبان‌های خارجی دیگر، این مساله کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و اغلب کیفیت قربانی سود می‌شود. طبیعتا دستمزد دریافتی مدرسان مجرب و آموزش دیده بالاتر از کسانی است که تنها با پایان رساندن دوره‌های آموزش زبان به تدریس زبان مشغول می‌شوند.
البته ناگفته نماند که معدود موسساتی هم وجود دارند که پس از جذب مدرس آنها را ملزم به شرکت کردن در دوره‌ها و کارگاه‌های ویژه تدریس به کودکان و نوجوانان می‌کنند یا در پی استخدام معلم‌های با تحصیلات آکادمیک و با تجربه و آموزش دیده برمی‌آیند.
● چرا فقط زبان انگلیسی؟
در موسسات آموزش زبان با والدین که صحبت می‌کردیم همه با هدفی مشترک فرزندانشان را برای شرکت کردن در کلاس‌های زبان انگلیسی ثبت‌نام کرده‌اند و آن هم این موضوع بود که می‌خواهند فرزندشان زبان انگلیسی را که زبان بین‌المللی است بیاموزد و برای آینده‌اش مفید باشد، در اینترنت بتوانند مقالات علمی را بخواند، برای سفر به خارج از کشور دچار مشکل نشود. به نظر می‌رسد والدین باید به این موضوع هم توجه کنند که این همه صرف وقت و هزینه به صورت مقطعی هیچ تاثیر خاصی بر یادگیری زبان فرزندانشان نخواهد گذاشت و انتظار آنها را برآورده نخواهد کرد.
با بچه‌هایی که در آموزشگاه‌ها بودند، صحبت می‌کردیم آنها هم همین‌ها را می‌گفتند که می‌خواهیم زبان بین‌المللی را یاد بگیریم.
خانم جوانی در آنجا می‌گفت: «خواهرزاده من به دیدن کارتون‌ها به زبان اصلی علاقه نشان می‌دهد و به همین خاطر ما او را ثبت‌نام کردیم. پس از شرکت در کلاس‌ها وقتی کلمه‌ای می‌شنود و می‌فهمد خیلی ذوق می‌کند و خوشحال می‌شود.»
- Tags:
- زبان انگلیسی در تابستان
